رینگ چرخ - قسمت دوم

شاید رینگ چرخ‌ها بی‌اهمیت‌ترین قسمت خودرو شما برای بهسازی به نظر برسند، اما اگر به رانندگی بهتر فکر می‌کنید، باید همه موارد را سوای ظاهر آنها مد نظر قرار دهید. علاوه بر اینکه آیا رینگ چرخ در جایش پیچ و فیت می‌شود، باید وزن و استحکام، شکل و طراحی، فرایند ساخت و نوع ماده‌ای که از آن ساخته شده را مد نظر قرار دهید. اینها همه مواردیست که می‌تواند به معنای تفاوت بین پارک کردن خودروی سیویک خود در کافی‌شاپ بعدی یا افتادن در جوب کنار جاده به دلیل برخوردهای ناگهانی باشد که باعث شکستن ناگهانی رینگ چرخ شده است.

انتخاب رینگ چرخ‌های مناسب ساده به نظر می‌رسد، اما اگر واقعاً خواهان بهبود عملکرد خودرویتان هستید، باید به موارد مهمی مانند جنس، وزن، سفتی، شکل و طراحی و فرایندهای تولید بیندیشید. به ناگاه، انتخاب رینگ چرخ مناسب بسیار پیچیده‌تر شد. اکنون زمان آن رسیده که دیگر به رینگ چرخ‌ها به‌عنوان چیزی که صرفاً به نوعی باعث بهبود زیبایی خودرو می‌شود فکر نکنیم؛ بلکه به چیزی سبک‌تر، پهن‌تر یا با قطر متفاوت بیندیشید و بدین ترتیب شاید یکی از بزرگ‌ترین بهبودهایی را که می‌توانستید تصور کنید انجام داده باشید. با کاهش وزن به میزان کافی، فرمان‌پذیری خودرو را بسیار سریعتر کنید. به تغییر دادن اندازه به نحو صحیح، چسبندگی تایرها به جاده را افزایش دهید.

جنس و فرایند ساخت رینگ چرخ

به استثنای رینگ چرخ‌های فولادی سنگین که اهمیتی به آنها نمی‌دهید، اکثر رینگ چرخ‌ها از آلومینیوم یا ترکیبی از آن ساخته شده‌اند. آلومینیوم نسبتاً ارزان است و در مقایسه با فولاد، نسبت استحکام به وزن بالاتری از خود نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، رینگ چرخ‌های آلومینیومی می‌توانند محکم و سبک باشند.

این که چقدر محکم و سبک هستند، بستگی به نحوه ساخت آنها دارد. تنها چند روش برای ساخت رینگ چرخ وجود دارد که رایج‌ترین آنها عبارتند از انواع مختلف فرایند ریخته‌گری، شکل‌دهی جریان و گران‌ترین آنها، که در ساخت نوعی رینگ چرخ استفاده می‌شود که شما را شب‌ها بیدار نگه می‌دارد، یعنی فورج.

ماده‌ای که رینگ چرخ‌های شما از آن ساخته شده و نحوه تولید آنها، تعیین می‌کند که خودروی شما چقدر خوب و ایمن عمل خواهد کرد. در دنیای رینگ چرخ‌ها، وزن سبک و استحکام بالا برنده می‌شود. با خسیس‌بازی در هر کدام از این دو مورد، یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای بهتر کردن خودرویتان را از دست داده‌اید.

در مورد رینگ چرخ‌های چرت، شاید تصور کنید که با انداختن تایرهای گران‌قیمت R-comp به رینگ چرخ‌های خود، زرنگی کرده‌اید؛ اما بدانید که هرچه تایر کارش را بهتر انجام دهد، کار رینگ چرخ سخت‌تر می‌شود، که می‌تواند موجب خرابی زودرس و انواع خسارات جانبی شود که باعث می‌شود مبلغی را که با خسیس‌بازی در رینگ‌ها صرفه‌جویی کرده‌اید دیگر چندان مهم نباشد.

انتخاب رینگ چرخ با اندازه مناسب در واقع پیش‌نیازی برای انداختن تایر روی خودرو است که در نهایت ویژگی‌های کشش و چسبندگی را تعیین می‌کند. انداختن یک تایر با کیفیت بالا روی برخی رینگ چرخ‌های کپی اصلاً منطقی نیست و حتی می‌تواند منجر به خرابی زودرس رینگ چرخ شود.

1- روش ریخته‌گری

رینگ چرخ‌ها را می‌توان به دو روش ریخته‌گری کرد: با نیروی گرانش یا از طریق روش کم‌فشار. ریخته‌گری گرانشی ساده‌ترین و ارزان‌ترین فرایند است. در این روش، آلومینیوم مذاب درون قالب ریخته شده و در آنجا شکل گرفته و سخت شده و به رینگ چرخ تبدیل می‌شود. هیچ نیرویی غیر از جاذبه زمین، آلومینیوم را قالب فشرده نمی‌کند؛ این بدان معناست که رینگ چرخ‌های ساخته شده به روش ریخته‌گری گرانشی محکم‌ترین رینگ چرخ‌ها نیستند.

در ریخته‌گری کم‌فشار، با اعمال خلا بر روی آلومینیوم مذاب، مولکول‌های آن در جای خود فشرده می‌شوند، که باعث کاهش ناخالصی‌ها شده و به یک رینگ چرخ فشرده‌تر و قوی‌تر منتج می‌شود. اگر خودرویی که خریداری کرده‌اید در اصل با رینگ‌های آلومینیومی فروخته شده، احتمالاً این رینگ‌ها به روش ریخته‌گری کم‌فشار تولید شده‌اند.

همانطور که پیداست، غیر از سنگین بودن، رینگ چرخ‌های OEM آنقدرها هم بد نیستند. مقررات دولتی الزام می‌کند که رینگ‌های خودروی اصلی بسیار محکم‌تر از چیزی باشد که واقعاً نیاز است – حداقل دو برابر محکم‌تر از توصیه‌های بازار لوازم‌یدکی مربوط به رینگ چرخ‌ها. در مورد رینگ چرخ‌های بازار لوازم‌یدکی، در اینجا، مقررات خارج از جاهایی مانند آلمان یا ژاپن اعمال نمی‌شود، که بدین معناست که شما مجموعه بعدی خود را از یک شرکت معتبر با نوعی اصل و نسب مسابقه‌ای تهیه کرده‌اید که بسیار حائز اهمیت است.

به گفته داهن وو[1] از SSR Wheels، رینگ چرخ‌های ریخته‌گری مزایای دیگری هم دارند، مانند توانایی آنها در ارائه طرح‌های پیچیده‌تر و دقیق‌تر در مقایسه با سایر روش‌های ساخت که منجر به شکل‌های زاویه‌دار‌تر می‌شود. به لطف فرایندهای ساخت با کنترل رایانه‌ای که برای مثال شرکت‌هایی مانند RAYS به کار می‌گیرند، رینگ چرخ‌های ریخته‌گری همچنان می‌توانند بسیار محکم باشند. به گفته ادی لی[2] از ماکین اینداستریز[3]، این فرایند، که دارای پوسته‌های آب مخصوصی است که دمای ریخته‌گری را به‌طور دقیق کنترل می‌کند و بدین ترتیب نوعی تخلخل فلزی را کاهش می‌دهد که ذاتی ریخته‌گری است و منجر به نوعی از خرابی‌ها می‌شود که از سازندگان رینگ چرخ ارزان قیمت، انتظار می‌رود. با فرایند ریخته‌گری می‌توان به خوبی به مشخصه طرح‌های پیچیده همه انواع رینگ چرخ‌های کلاسیک ژاپنی دست یافت.

رینگ چرخ‌های OEM ساخته شده به این روش جزو محکم‌ترین رینگ چرخ‌ها هستند. هرچند معمولاً از آلومینیوم ریخته‌گری ساخته می‌شود، اما الزامات ساخت آنها بسیار سختگیرانه‌تر از الزامات اعمال شده در بازارهای لوازم‌یدکی است.

2- شکل‌دهی جریان

شکل‌دهی جریان که به ساخت رینگ چرخان نیز معروف است، مانند ریخته‌گری کم‌فشار شروع می‌شود، اما با گرمای زیاد و یک سری غلتک‌های فولادی که شکل نهایی رینگ چرخ را می‌سازند، به پایان می‌رسد. چیزی که در پایان خواهید داشت چیزی تقریباً به استحکام یک رینگ چرخ فورج شده است، اما با کمی پول کمتر.

3- روش فورج

از نظر استحکام و دوام، فورج را نمی‌توان حرارت داد. رینگ چرخ‌های فورج شده از تکه‌های ورقه آلومینیوم عمرشان را آغاز می‌کنند که با استفاده از انواع ماشین‌آلات گران‌قیمت حرارت داده شده و پرس می‌شوند تا زمانی که شبیه رینگ چرخ شوند. ضخامت آلومینیوم ورقه تقریباً زیاد است، یعنی اینکه می‌توان مواد بیشتری را زدود، که در نتیجه رینگ چرخی فوق‌العاده سبک اما بدون قربانی کردن استحکام ایجاد می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که رینگ چرخ ساخته شده به این روش سه برابر محکم‌تر از رینگ چرخ ساخته شده به روش ریخته‌گری با 25% وزن کمتر است. فرایند فورج همچنین این امکان را می‌دهد تا از مواد کمتری استفاده شود، که به معنای قطعات بزرگ‌تر ترمز است که معمولا به لطف طراحی با مشخصات پایین‌تر، حالا پاک نخواهد شد.

روش آخر بررسی شده، رول فورج است که با ریخته‌گری رینگ چرخ آغاز می‌شود و در حین نورد به شکل نهایی خود پرس می‌شود. این فرایند اجازه می‌دهد در ساخت رینگ چرخ‌های رول فورج از مواد نازک‌تری استفاده شود، که می‌تواند به کاهش هرچه بیشتر وزن منجر شود.

هیچ رینگ چرخی محکم‌تر از رینگ چرخ فورج شده نیست. در این روش، ورقه آلومینیوم با استفاده از انواع ماشین‌آلات گران‌قیمت حرارت داده شده و پرس می‌شود تا شبیه رینگ چرخ شود. نتایج اغلب پیچیده‌تر و زاویه‌دارتر از رینگ چرخ ساخته شده به روش ریخته‌گری است؛ همچنین نسبت استحکام به وزن آن بی‌نظیر است.

رینگ چرخ چندتکه در مقابل یک‌تکه

هر رینگ چرخ از یک توپی، تعدادی پره‌ها و یک رینگ تشکیل شده است. رینگ چرخ‌های چندتکه از دو یا سه قسمت تشکیل شده که هنگام مونتاژ یک رینگ چرخ کامل را می‌سازند. در برخی موارد، رینگ چرخ‌های چندتکه را می‌توان از قطعاتی ساخت که هر کدام مراحل ساخت متفاوتی را طی کرده‌اند. برای مثال، قسمت مرکزی رینگ چرخ دو یا سه‌تکه می‌تواند به روش ریخته‌گری یا فورج ساخته شده باشد درحالی‌که رینگ آن به روش چرخش ساخته شده باشد. مزیت در اینجا چندمنظوره بودن است. آرایش سه‌تکه به سازندگان اجازه می‌دهد تا رینگ چرخ‌هایی با اندازه‌های بسیار بیشتر ارائه دهند که معمولاً ساخت آن به روش ریخته‌گری مقرون‌به‌صرفه است. به دلیل نحوه پیچ شدن رینگ چرخ‌های چندتکه، آنها اغلب سنگین‌تر از نمونه‌های یک‌تکه مشابه هستند و کمی سفتی را قربانی می‌کنند. رینگ چرخ‌های چندتکه اغلب سبک‌ترین مدل نیستند، اما به سازندگان این امکان را می‌دهند تا گزینه‌های عرض، قطر و افست را به‌طور نمایی افزایش دهند و در عین حال هزینه‌ها را پایین نگه دارند.

اهمیت وزن در رینگ چرخ

می‌دانید که هرچه خودرویتان سبک‌تر باشد، بهتر شتاب می‌گیرد، بهتر متوقف می‌شود و تقریباً هر کار دیگری را که از آن بخواهید بهتر انجام می‌دهد. اما چیزی که نمی‌دانید این است که رینگ چرخ‌های سبک‌تر وزن فنربندی نشده خودروی شما را نیز بهبود می‌بخشد. در مورد بخشی از وزن صحبت می‌کنیم که توسط سیستم تعلیق خودرو حمایت نمی‌شود، مانند ترمزها، تایرها و رینگ چرخ‌ها. با کاهش وزن فنربندی نشده به حد کافی، فرمان‌پذیری خودرو بهبود می‌یابد. به گفته لی، رینگ چرخ‌های سنگین‌تر به معنای پاسخگویی آهسته‌تر گاز، مسافت ترمز طولانی‌تر و در کل احساس چابکی کمتر در هدایت خودرو است.

افست چیست؟

از قبل می‌دانید که افست محل نشستن رینگ چرخ را مشخص می‌کند، اما چیزی که نمی‌دانید این است که آیا فرمان خودروی شما افتضاح عمل می‌کند یا خیر. کسی که سیستم تعلیق خودروی شما را طراحی کرده، انواع و اقسام مشکلات را بررسی کرده تا کاری کند که هدایت، دور زدن، شتاب گرفتن و توقف به طریقی صورت گیرد که از نظر وی بهترین است. همانطور که پیداست، افست رینگ چرخ ارتباط زیادی با همه این موارد دارد. با تغییر آن به حد کافی، صرفاً به مهندسی که سیستم تعلیق خودروی شما را طراحی کرده گفته‌اید که شعاع اسکراب[4] مورد استفاده او برای شما چندان مهم نیست. هرچند باید باشد. این شعاع اسکراب است که اجازه تفاوت حرکت بین دو رینگ چرخ محرک شما را می‌دهد، که می‌تواند شما را در یک خط مستقیم و دور از آن چاله نگه دارد. هرچند کمی تغییرات افست منجر به این گونه چرندیات نمی‌شود و اغلب می‌توانند با طیب خاطر به امید استفاده از رینگ چرخ‌ها و لاستیک‌های عریض‌تر به کار رود. اما برای جلوگیری از سایش، فرمان‌پذیری ضعیف و خرابی زودرس توپی رینگ چرخ، تا حد ممکن به توصیه‌های سازنده عمل کنید.

توضیح اصطلاحات رینگ چرخ

بار مجاز: این پارامتر نشانگر میزان وزنی است که هر رینگ چرخ قادر به تحمل آن است. این عددی را بیابید، که معمولاً بر حسب کیلوگرم بیان می‌شود، آن را در چهار ضرب کنید و ببینید که از وزن واقعی خودروی شما بسیار بزرگ‌تر است. حواستان باشد که هر نوع جریان هوا را در نظر بگیرید که با افزایش سرعت، نیروی رو به پایین و در نتیجه مقدار وزن وارده به رینگ چرخ‌ها را افزایش می‌دهد.

هر رینگ چرخ دارای نوع بار مجاز است که به شما می‌گوید آیا نوع رانندگی برای آنها بیش از حد سنگین است یا خیر. حواستان باشد که هر نوع جریان هوا را در نظر بگیرید که با افزایش سرعت، نیروی رو به پایین و در نتیجه مقدار وزن وارده به رینگ چرخ‌ها را افزایش می‌دهد.

قطر و عرض: کاری ساده‌تر از تشخیص قطر و عرض رینگ چرخ با نگاه کردن به برچسب مشخصات وجود ندارد – که معمولاً برحسب اینچ نشان داده می‌شود. به دنبال چیزی مثل 16x7.0 یا 18x9.5 باشید.

افست: حال که دانستید چرا باید به افست اهمیت دهید، به دنبال اعداد پس از «OF» یا «ET» (مخفف آلمانی کلمه offset) در برچسب باشید تا بدانید افست شما چیست. برای اینکه این اعداد تا حد ممکن پیچیده بماند، افست معمولاً بر حسب میلیمتر بیان می‌شود نه اینچ و ممکن است چیزی شبیه به این باشد: OF +38.

کانتور فلنج: جایی در برچسب مشخصات، یک یا سه حرف تنها خواهید یافت که، هر چقدر هم تلاش کنید، برایتان هیچ معنایی نخواهد داشت، اما نمایانگر کانتور پیچیده فلنج رینگ چرخ است و اینکه آیا یک قوس ایمنی در شکل آن ادغام شده یا خیر.

الگوی پیچ و مهره: شما مجموعه اعداد پس از «PCD» را دیده‌اید، اما تا پیش از این نمی‌دانستید که PCD مخفف دایره قطر گام یا الگوی پیچ و مهره رینگ چرخ شماست.

اطلاعات مربوط به سازنده: اکثر برچسب‌ها شامل اطلاعات بیشتری هستند که مخصوص سازندگان رینگ چرخ است، مانند حروف یا اعدادی که نشانگر رنگ، پرداخت یا تعداد گیره‌های آنها است.

رینگ چرخ را بچرخانید، برچسب یا حکاکی‌های آن را بیابید و هر چیزی را که می‌خواهید در مورد آن بدانید، اعم از بار مجاز، وزن، افست و موارد دیگر را بیابید.

پرسش و پاسخ از کارشناسان رینگ چرخ

SS: رینگ چرخ‌های OEM چه ایراداتی دارند؟

ادی لی، مکین اینداستریز: OEM‌ها برای کاهش دعاوی احتمالی بیش از حد احتیاط به خرج می‌دهند؛ بنابراین به‌خاطر اطمینان از دوام، رینگ چرخ‌های آنها عموماً سنگین هستند و با استفاده از روش‌های ریخته‌گری تولید می‌شوند تا هزینه‌های تولید را پایین بیاورند. در سال‌های اخیر رینگ چرخ‌های OEM درخشان‌تر شده‌اند و دارای طرح‌های پیچیده‌تری هستند که اغلب از بازار لوازم‌یدکی الهام می‌گیرند، اما هنوز هم عموماً سنگین‌تر، باریک‌تر و کوچکتر از چیزی هستند که بازار لوازم یدکی ارائه می‌دهد.

دن وو[5]، SSR Wheels: رینگ چرخ‌های OEM در مقایسه با رینگ چرخ‌های بازار لوازم‌یدکی معمولاً باریک‌تر و کوچکترند. قطر کوچکتر به معنای بزرگ‌تر بودن دیوار جانبی تایر است که می‌تواند انعطاف‌پذیرتر باشد. وزن بیشتر همچنین به معنای جرم رینگ چرخشی بیشتر این رینگ چرخ نسبت به رینگ چرخ سبک‌تر و عملکردمحور بازار لوازم یدکی است.

SS: مصرف‌کنندگان هنگام مقایسه رینگ چرخ‌های ریخته‌گری، شکل‌دهی جریان و فورج در بازار لوازم‌یدکی باید به چه مواردی توجه کنند؟

EL: قیمت، اما همچنین ببینید که فناوری چقدر برایتان مهم است. به‌طور کلی، رینگ چرخ‌های ریخته‌گری ارزان‌ترین، شکل‌دهی جریان در حد وسط و فورج گران‌ترین هستند، اما این به معنای آن نیست که نمونه‌های بدی از هر نوع وجود ندارد. همچنین، دیدن چه نوع رینگ چرخی روی خودرویتان شما را خوشحال می‌کند؟

DV: بودجه، طراحی، وزن و اندازه. رینگ چرخ‌های ریخته‌گری ارزان‌ترند اما به اندازه رینگ چرخ‌های شکل‌دهی جریان یا فورج محکم یا سبک نیستند. طراحی رینگ چرخ از آن جهت اهمیت دارد که بر ظاهر خودرو تأثیر چشمگیری دارد؛ چیزی را انتخاب کنید که با سلیقه‌تان جور باشد. وزن و اندازه رینگ چرخ نیز به همان اندازه حائز اهمیت است، نه تنها برای زیبایی، بلکه برای فرمان‌پذیری مناسب و تعادل کلی.

یک رینگ چرخ با طراحی مناسب نه تنها ظاهر خوبی دارد، بلکه انواع مختلف فضای آزاد برای موارد مهمی مانند کالیپر ترمز بزرگ‌تر و روتورهای بزرگ‌تر را فراهم می‌سازد.

SS: رینگ چرخ‌های مناسب چقدر می‌توانند باعث بهبود در عملکرد خودرو شوند؟

EL: آنها تفاوت فاحشی ایجاد خواهند کرد. با ترکیب رینگ چرخ و لاستیک سبک‌تر و بزرگ‌تر، زمان دور بهبود یافته، شتاب بهتر، سواری بهتر، ترمز بهتر، فرمان‌پذیری سریع‌تر، مصرف سوخت پایین‌تر و چسبندگی بیشتر به دست می‌آید.

DV: اندازه مناسب رینگ چرخ‌ها می‌تواند بر فرمان‌پذیری و تعادل کلی تأثیر بگذارد. استفاده از رینگ چرخ‌های بیش از حد بزرگ یا بیش از حد پهن باعث اضافه شدن وزن چرخشی زیادی می‌شود، که منجر به احساس سنگینی فرمان و کاهش شتاب می‌شود.

برای اطلاع دقیق از قیمت انواع لوازم یدکی به خصوص لوازم یدکی هیوندای و لوازم یدکی کیا میتوانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

[1] Danh Vo

[2] Eddie Lee

[3] Mackin Industries

[4] scrub radius

[5] Danh Vo