چراغ های خودرو - قسمت دوم

چراغ خودروها یکی از بخش های مهم و ضروری در خودرو است. چراغ های خودرو به انواع مختلفی تقسیم میشود همچون چراغ عقب، جلو، هشدار، چراغ بقل، چراغ بر روی آیینه بقل خودرو، چراغ های داخلی خودرو و ... هر یک از چراغ ها کاربرد به خصوص خود را دارند که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت. 

انواع چراغ های خودرو

1- چراغ‌های عقب خودرو

برای آن‌که یک خودرو از سمت عقب مشخص باشد، از چراغ‌های عقب خودرو استفاده می‌شود (به این چراغ‌ها tail lamp یا tail lights هم گفته می‌شود). این چراغ‌ها فقط باید به رنگ قرمز باشند و باید به گونه‌ای سیم‌کشی شده باشند که وقتی چراغ‌های جلوی خودرو روشن می‌شوند، این چراغ‌ها نیز روشن شوند. چراغ‌های عقب خودرو می‌توانند همراه با چراغ‌های خطر و یا به صورت مجزای از آن‌ها تعبیه شده باشند. در مواردی که این چراغ‌ها به صورت ترکیبی طراحی می‌شوند، چراغ‌های خطر دارای نور قرمز روشن‌تر و چراغ‌های عقب دارای نور قرمز تیره‌تری هستند. بر اساس قوانین مربوط در سرتاسر دنیا، نسبت شدت نور بین چراغ روشن‌تر (خطر) و کم‌نورتر (چراغ عقب) باید کمینه باشد، به طوری که وقتی چراغ‌های عقب خودرو روشن هستند، به اشتباه به عنوان چراغ‌های خطر و چراغ‌های دنده عقب تفسیر نشوند.

بیشتر بخوانید: انواع مدل های چراغ خودرو

2- چراغ‌های خطر (چراغ ترمز)

زمانی که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، یک مجموعه چراغ به صورت مداوم روشن می‌شوند که نوری بیشتر از نور چراغ‌های عقب خودرو دارند. به این چراغ‌ها به صورت رسمی در استانداردهای فنی و مقررات مربوط و همچنین در کنوانسیون وین در رابطه با ترافیک جاده‌ای، چراغ‌های خطر عقب می‌‌گویند و در برخی از موارد، به صورت غیر رسمی به آن‌ها «چراغ ترمز» گفته می‌شود. این چراغ‌ها باید به صورت جفت دوتایی باشند و به صورت متقارن، در لبه‌های سمت راست و چپ خودرو تعبیه شده باشند. قانون شماره 7 بین‌المللی، محدوده مشخصی از شدت نور که بین 60 تا 185 کاندلا است را برای چراغ‌های خطر مشخص نموده است. در آمریکای شمالی که در آن، قوانین سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته نمی‌شود، محدوده قابل قبول برای یک چراغ خطر در یک محفظه برابر با 80 تا 300 کاندلا تعیین شده است.

بیشتر بخوانید: انواع لامپ خودرو

3- چراغ‌های خطر نصب‌شده در بالا و مرکز (CHMSL)

در ایالات متحده و کانادا پس از سال 1986، در استرالیا و نیوزیلند پس از سال 1990 و در اروپا و سایر کشورهای دیگر که از قانون شماره 48 سازمان ملل متحد تبعیت می‌کنند، الزام شده است تا یک چراغ خطر (ترمز) مرکزی بالاتر از چراغ‌های خطر سمت چپ و راست تعبیه شود که به آن، «چراغ خطر نصب‌شده در بالا و مرکز (CHMSL)» گفته می‌شود. نام‌های غیر رسمی دیگری هم برای CHMSL وجود دارد که عبارتند از: «چراغ ترمز مرکزی»، «چراغ ترمز سوم»، «چراغ ترمز در سطح چشم»، «چراغ ترمز ایمنی» یا «چراغ ترمز سطح بالا». در چراغ ترمزهای CHMSL، یک یا چند حباب رشته‌ای یا LED یا یک رشته از حباب‌های نئونی به عنوان منبع نور وجود دارند.

هدف از تعبیه CHMSL در خودرو آن است که به رانندگانی که دید آن‌ها نسبت به چراغ‌های سمت چپ و راست خودرو به واسطه وجود خودروهای دیگر مسدود شده است، هشدار داده شود. همچنین در صورتی که یکی از چراغ‌های خطر کار نکند، این چراغ می‌تواند به عنوان یک افزونه برای آن عمل کند. در آمریکای شمالی که استفاده از چراغ‌های راهنما به رنگ قرمز مجاز شمرده می‌شوند، CHMSL نیز کمک می‌کند تا چراغ‌های ترمز نسبت به چراغ‌های عقب خودرو و همچنین چراغ‌های راهنما بهتر متمایز شود.

معمولاً چراغ‌های CHMSL دارای نور ثابتی هستند و اجازه داده نمی‌شود که به صورت چشمک‌زن باشند. با این حال، قوانین ایالات متحده یک استثنای موقتی و 24 ماهه را در ژانویه سال 2006 برای مرسدس بنز در خصوص الزام به استفاده از نور یکنواخت در نظر گرفته است. بر این اساس، مرسدس بنز باید بررسی نماید که آیا یک CHMSL چشمک‌زن می‌تواند یک علامت اضطراری توقف فراهم نماید که به شکلی مؤثر احتمال تصادف را کاهش دهد یا خیر.

سمت عقب یک خودروی رنو مستر. در این شکل می‌توان چراغ ترمز سوم را در فاصله‌ای بالاتر از دستگیره درب خودرو مشاهده نمود.

در خودروهای سواری، چراغ‌های CHMSL ممکن است در بالای شیشه عقب تعبیه شده باشند. همچنین ممکن است به داخل کابین خودرو و به شیشه عقب چسبیده باشند یا این‌که به صورت یکپارچه بر روی درب صندوق عقب یا در درون یک اسپویلر قرار گرفته باشند. برخی از رشته‌های خاص دیگر هم گاهی دیده می‌شوند؛ در خودروهای جیپ رنگلر و لندرور فریلندر، چراغ‌های CHMSL در یک محفظه قرار گرفته و به حامل زاپاس خودرو چسبیده‌اند. در کامیون‌ها، ون‌ها و وسایل نقلیه تجاری، در برخی موارد CHMSL بر روی لبه عقبی در سقف خودرو نصب شده‌اند. بر اساس قوانین بین‌المللی در سرتاسر دنیا، چراغ خطر وسط باید در مرکز و به صورت جانبی بر روی خودرو نصب شده باشند. در قانون شماره 48 سازمان ملل متحد، در صورتی که مرکز جانبی خودرو منطبق بر پنل بدنه ثابت آن نباشد، افست جانبی تا 15 سانتی‌متر مجاز شمرده می‌شود، اما باید نسبت به اجزای متحرک مانند درب‌ها مجزا باشد. به عنوان مثال، در ون‌های رنو مستر و فورد ترانزیت، به همین دلیل از افست جانبی برای نصب CHMSL استفاده شده است. در خصوص ارتفاع CHMSL نیز مقرراتی با مفاد کامل و با توجه به ارتفاع نصب چراغ‌های خطر سنتی در سمت چپ و راست، وضع شده است. بسته به ارتفاع چراغ‌های سمت چپ و راست، لبه پایینی CHMSL می‌تواند درست در بالای لبه‌ی بالایی چراغ‌های سمت چپ و راست  قرار گرفته باشد.

در سال 1952، اتوبوس‌های فولکس واگن مجهز به تنها یک چراغ خطر بودند که به صورت مرکزی و بالاتر از چراغ‌های عقب سمت چپ و راست قرار گرفته بود. این چراغ، کار چراغ خطر را انجام نمی‌داد. خودروی فورد تاندربرد در سال‌های 1968-1971 نیز به صورت آپشن دارای یک چراغ خطر نصب‌شده در بالا بود و چراغ‌های خطر نیز در آن، به صورت یکپارچه در حاشیه داخلی سمت چپ و راست در پیرامون شیشه عقب تعبیه شده بودند. خودروهای اولدزموبیل تورنادو مدل‌های سال‌های 1971 تا 1978 و همچنین بیوک ریوریا از سال 1974 تا سال 1976 نیز دارای چراغ‌های خطر و راهنمای تکمیلی به صورت دوتایی بودند که به صورت استاندارد، در بالا نصب شده بود. این چراغ‌ها در بخش بیرونی خودرو در زیر قسمت پایینیِ شیشه عقب نصب می‌شدند. این نوع طراحی در آن زمان، چندان با استقبال روبرو نشد. تولیدکنندگان خودرو و چراغ‌های آن در آلمان، در اوایل دهه 1980، چراغ‌های خطر تکمیلی که به صورت جفتی بوده و در بالا نصب می‌شدند را امتحان کردند. اما این نوع طراحی نیز چندان مقبولیت عمومی پیدا نکرده و قوانین و مقررات نیز از آن حمایتی نکردند.

با استفاده از CHMSLها در خودروهای مدل سال 1986، اداره ایمنی ملی عبور و مرور بزرگراهی در آمریکا و حمل و نقل کانادا، الزام نمودند که تمامی خودروهای سواری جدید باید مجهز به یک CHMSL باشند. این الزام همچنین به کامیون‌های سبک و ون‌های مدل سال 1994 نیز تعمیم داده شد. تحقیقات اولیه بر روی تاکسی‌ها و سایر وسایل نقلیه ناوگان حمل و نقل مشخص نمود که استفاده از چراغ‌های عقب سوم که در سطحی بالاتر نسبت به سایر چراغ‌ها نصب می‌شوند، می‌توانند تصادفات از عقب را تا حدود 50% کاهش دهند. پس از آن‌که خودروهای جاده‌ای همگی به این چراغ خطر سوم مرکزی مجهز شدند و نو بودن این ایده از بین رفت، مزیت این چراغ‌ها در کاهش تصادفات رانندگی نیز کاهش یافت. اما این کاهش تا حد صفر نرسید. همچنین، هزینه استفاده از یک CHMSL به قدری پایین است که با توجه به کاهش احتمال تصادف حتی تا حدود ¾% در درازمدت نیز استفاده از آن، مقرون به صرفه به حساب می‌آید.

4-  چراغ خطر اضطراری (ESS)

چراغ خطر اضطراری، نوعی از چراغ است که در آن، چراغ‌های خطر (ترمز) وسیله نقلیه و یا فلاشرهای خطر در ترمزهای سنگین و یا اضطراری با فازی برابر با 3 تا 5 هرتز چشمک می‌زنند. چراغ‌های خطر اضطراری در صورتی به صورت خودکار فعال می‌شوند که سرعت وسیله نقلیه بیشتر از km/h 50 باشد و منطق ترمز اضطراری نیز بر اساس مقررات شماره 13 (وسایل نقلیه سنگین)، 13H (وسایل نقلیه سبک) یا 78 (موتورسیکلت‌ها) تعریف شده باشد. همچنین چراغ‌های خطر اضطراری (ESS) زمانی فعال می‌شوند که کاهش سرعت وسیله نقلیه سبک، با شتاب منفی‌ای بیشتر از m/s² 6 صورت گیرد. این مقدار برای خودروهای سنگین برابر با m/s² 4 در نظر گرفته می‌شود. همچنین در صورتی که این کاهش سرعت به مقداری کمتر از m/s² 5_/2 برسد، ESS باید قطع شود.

در ماه فوریه سال 2019، اعضای پارلمان اروپا قانونی را وضع نمودند که بر اساس آن، استفاده از چراغ‌های خطر اضطراری بر روی خودروهای جدیدی که در اتحادیه اروپا فروخته می‌شدند، الزامی تلقی می‌شد.

تویوتا، مرسدس بنز، ولوو و BMW جزء اولین خودروسازانی بودند که خودروهای خود را به ESS مجهز نمودند. در سال 2013 نیز شرکت کیا این مفهوم را برای برخی از خودروهای خود که در مدل‌های بازار استرالیا به فروش می‌رفتند، به کار برد.

روش‌های دیگری هم برای نمایش پرقدرت ترمز اجرا شده است؛ در برخی از مدل‌های ولوو، نور چراغ‌های ترمز روشن‌تر است. در برخی از مدل‌های BMW نیز از «چراغ‌های ترمز سازگارشونده» استفاده می‌شود که به شکلی مؤثر، مقدار نور چراغ‌های خطر را در زمان ترمز شدید افزایش می‌دهند، به طوری که در این موارد، نور چراغ‌های عقب بیشتر از شدت نرمال آن می‌شود. تا زمانی که شدت نورِ بیشتر از مقدار معمول در محدوده کمتر از بیشنه مقدار مجاز برای چراغ‌های خطر قرار داشته باشد، نیازی نیست که برای آن، مقرراتی وضع شده و مجوز گرفته شود، زیرا در این صورت این چراغ‌های خطر تمامی شرایط کاری را در انطباق با مقررات عمومی در خصوص چراغ‌های خطر رعایت کرده‌‌اند.

ایده‌ای که در پسِ این سیستم‌های نمایشگر ترمز اضطراری وجود دارد، این است که توجه رانندگانی که در شرایط خاص اضطراری رانندگی می‌کنند را جلب نماید. با این حال، هنوز هم بحث‌های زیادی در این رابطه وجود دارد که آیا این سیستم‌ها می‌توانند افزایش قابل ملاحظه‌ای را در خصوص ملاحظات ایمنی فراهم نمایند یا خیر. تا به امروز، مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، نتوانسته که بهبود قابل ملاحظه‌ای را در این زمینه ارائه نماید. سیستم‌هایی که BMW، ولوو و مرسدس بنز از آن‌ها استفاده کرده‌اند، نه تنها از نظر عملیاتی متفاوت بوده‌اند (به ترتیب، از نظر رشد در مقایسه با شدت نور در مقایسه با چشمک‌زدن)، بلکه از نظر پارامترهای مربوط به آستانه کاهش شتاب نیز فرق داشته‌اند. همچنان داده‌هایی جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل می‌شوند تا مشخص شود که چگونه می‌توان این سیستم را پیاده نمود تا با استفاده از نمایشگر بصری برای ترمز اضطراری، بتوان مزایای ایمنی را حاصل نمود. در یکی از مطالعات تجربی که در دانشگاه تورنتو در این زمینه انجام شده است، چراغ‌های خطری مورد آزمون قرار گرفته‌اند که با افزایش شدت ترمز، نور آن‌ها نیز به تدریج و به صورت پیوسته افزایش می‌یابند.

یکی از مشکلاتی که در زمینه چراغ‌های خطر چشمک‌زن به صورت بالقوه در کشور ایالات متحده وجود دارد، مجوز استفاده از چراغ‌های خطر چشمک‌زن به جای چراغ‌های راهنمای عقب و چراغ‌های هشدار خطر جداگانه است.

5- چراغ‌های مه‌شکن عقب

در اروپا و سایر کشورهایی که از قانون شماره 48 سازمان ملل متحد تبعیت می‌کنند، وسایل نقلیه باید مجهز به یک یا دو «چراغ مه‌شکن عقب» با نور قرمز روشن باشند. این چراغ‌ها به عنوان چراغ‌های عقب با شدت نور زیاد عمل می‌کنند که راننده می‌تواند آن‌ها را در شرایط دید کم روشن کند تا خودرو از عقب بیشتر در معرض دید قرار گیرد. محدوده مجاز شدت نور برای چراغ‌های مه‌شکن عقب برابر با 150 تا 300 کاندلا است که در واقع، در همان محدوده چراغ‌های خطر (چراغ ترمز) در کشور ایالات متحده قرار دارد. چراغ‌های مه‌شکن عقب در ایالات متحده به عنوان تجهیزات الزامی به حساب نمی‌آیند، اما استفاده از آن‌ها مجاز شمرده می‌شود. در آمریکای شمالی، این چراغ‌ها را صرفاً می‌توان بر روی خودروهایی با برندهای اروپایی مشاهده نمود. شرکت‌های آئودی، جگوار، مرسدس، مینی، لندروور، پورشه، ساب و ولوو، در خودروهای مدل آمریکای شمالی خود، چراغ‌های مه‌شکن عقب را تعبیه کرده‌اند. برخی از خودروهای غیراروپایی مانند نسل اول فورد ترانزیت کانکت که پیشنهادات بازارهای اروپایی را پذیرفته‌اند نیز دارای چراغ‌های مه‌شکن در عقب هستند. همچنین برخی از خودروهای همتایان بازار اروپایی مانند نسل دوم کرایسلر نیز این چراغ‌ها را به صورت آپشن ارائه کرده‌اند. در نسل دوم اولدزموبیل آئورا نیز دو چراغ مه‌شکن عقب به عنوان تجهیزات استاندارد، بر روی سپر عقب نصب شده است.

نماد ایزو برای چراغ‌های مه‌شکن عقب، نماد UNECE 121

در بیشتر قوانین در کشورهای مختلف، استفاده از چراغ‌های مه‌شکن عقب به صورت تکی یا به شکل جفت مجاز شمرده شده است. در صورتی که صرفاً از یک چراغ مه‌شکن عقب به صورت تک استفاده شود، در بیشتر قوانین الزام شده است که این چراغ باید در سمت راننده نسبت به مرکز نصب شود و فرقی نمی‌کند که راننده در کدام کشور و در کدام سمت خودرو می‌نشیند. این تدبیر باعث می‌شود تا خط دید رانندگان پشت سر نسبت به چراغ عقب مه‌شکن بیشتر شود. در بسیاری از موارد، یک چراغ عکس‌کننده تک نیز در سمت شاگرد خودرو نصب می‌شود که نسبت به مه‌شکن عقب متقارن قرار می‌گیرد. در صورتی که از دو چراغ‌ مه‌شکن در عقب استفاده شده باشد، این چراغ‌ها باید نسبت به خط مرکزی وسیله نقلیه متقارن باشند.

طرفداران استفاده از چراغ‌های مه‌شکن دوقلوی عقب بر این عقیده هستند که استفاده از جفت چراغ باعث می‌شود تا خودرو نسبت به حالتی که فقط از یک چراغ استفاده شده است، از فاصله دورتر هم پیدا باشد. اما طرافداران استفاده از چراغ‌های مه‌شکن تکی معتقدند که اگر از دو چراغ مه‌شکن در عقب استفاده شود، این چراغ‌ها با چراغ‌های خطر در حالت روشن اشتباه گرفته می‌شود (استفاده از چراغ‌های خطر الزامی است). بنابراین در صورتی که چراغ‌های مه‌شکن روشن باشند، تشخیص آن‌ها از چراغ‌های خطر دشوار می‌شود. برای آن‌که بتوان یک مقدار بر این مشکل غلبه کرده و امکان اشتباه گرفتن این چراغ‌ها با چراغ‌های خطر کم شود، قانون شماره 48 سازمان ملل متحد الزام نموده است که دست‌کم باید یک فاصله 10 سانتی‌متری بین نزدیک‌ترین لبه روشن از هر یک از چراغ‌های خطر عقب با چراغ‌های مه‌شکن در عقب وجود داشته باشد.

چراغ مه‌شکن عقب تکی بر روی مرسدس کلاس M

6- چراغ‌های دنده عقب

برای آن‌که در زمان دنده عقب رفتن یک خودرو، به خودروهایی که در مجاورت آن قرار دارند و همچنین به افرادی پیاده در نزدیکی خودرو هشدار داده شود، تمامی خودروها باید مجهیز به یک یا دو چراغ دنده عقب باشند که در عقب آن نصب شده باشد. بر اساس قوانین ایالات متحده و سازمان ملل متحده، رنگ این چراغ‌ها باید سفید باشد. اما در برخی از کشورها استفاده از نور کهربایی‌رنگ نیز برای این چراغ‌ها مجاز شمرده شده است. مثلاً در استرالیا و نیوزیلند قرار شده بود تا از خودروهای آمریکایی استفاده شود. در این خودروها چراغ‌های ترمز و چراغ‌های راهنما به رنگ قرمز بودند و رنگ چراغ دنده‌عقب، سفید بود. بر اساس قوانین این کشورها، استفاده از چراغ‌های راهنمای کهربایی‌رنگ به صورت ثابت در زمان دنده عقب مجاز شمرده می‌شد. بنابراین، خودروسازان و صادرکنندگان خودرو می‌توانستند که چراغ‌های راهنمای عقب (که الزاماً باید کهربایی می‌بود) را با چراغ‌های دنده‌عقب (که به صورت اختیاری می‌توانست کهربایی‌رنگ باشد) با هم ترکیب نموده و بدین ترتیب، بدون نیاز به استفاده از چراغ‌های اضافی با مقررات انطباق پیدا کنند و ترکیب چراغ‌های راهنما و دنده عقب کهربایی‌رنگ، دیگر بر روی خودروهای جدید مجاز شمرده نمی‌شود. در ایالت واشنگتن در ایالات متحده، در حال حاضر، چراغ‌های دنده‌عقب باید به رنگ سفید یا کهربایی باشند.

چراغ‌های دنده عقب در حالت روشن بر روی خودروی مرسدس بنز مک‌لارن SLR

7- چراغ‌های پلاک عقب

چراغ‌های پلاک عقب به گونه‌ای طراحی شده‌اند که سطح پلاک با یک نور سفید روشن شود و هیچ نوری به صورت مستقیم به عقب خودرو نتابد؛ هرگاه چراغ‌های عقب خودرو روشن می‌شوند، این چراغ نیز باید روشن شود.

8- چراغ‌های علامت‌دهنده بیرون‌زده از انتها

بر اساس قانون شماره 48 سازمان ملل متحد الزام شده است که وسایل نقلیه‌ای که دارای عرضی بیش از 10/2 متر هستند، باید مجهز به چراغ‌های علامت‌دهنده سفیدرنگ در جلو و قرمز رنگ در عقب باشند که از کناره‌های آن‌ها بیرون زده است. این چراغ‌ها مشابه با چراغ‌های فاصله بین خودرو با جوانب آن هستند و عرض و ارتفاع وسیله نقلیه را به وضوح روشن می‌نمایند. رنگ این چراغ‌ها در جلو در کشورهای استرالیا و نیوزیلند کهربایی است.

چراغ‌های علامت‌دهنده بیرون‌زده از انتها

9- چراغ‌های شناسایی

خودروهای با عرض 80 اینچ (032/2 متر) در ایالات متحده و کانادا باید دارای سه چراغ کهربایی‌رنگ در جلو سه چراغ شناسایی قرمزرنگ در عقب باشند. این چراغ‌ها باید در فاصله‌ای برابر با 6-12 اینچ (15-30 سانتی‌متر) نسبت به مرکز در جلو و عقب وسیله نقلیه نصب شده باشند و تا جایی که امکان دارد باید در بالا قرار گرفته باشند. چراغ‌های شناسایی جلوی خودرو معمولاً در بالای کابین وسیله نقلیه نصب می‌شوند. هدف از این چراغ‌ها این است که به سایر رانندگان دیگر هشدار داده شود که یک وسیله نقلیه با عرض زیاد (و معمولاً ارتفاع زیاد) در محل حضور دارد. استفاده از چراغ‌های شناسایی در کشور استرالیا اختیاری است. این چراغ‌ها معمولاً به صورت سه چراغ خطر عقب هستند که در واقع، چراغ ترمز سوم هم در آن‌ها تعبیه شده است.

10- چراغ‌های علامت‌دهنده کناری وسط و شبرنگ‌ها

بر اساس قوانین کشورهای ایالات متحده و کانادا، وسایل نقلیه بزرگ باید مجهز به چراغ‌های علامت‌دهنده جانبی کهربایی‌رنگ و شبرنگ‌هایی باشند که در وسط چراغ‌های علامت‌دهنده جلو و عقب نصب شده باشند. قانون شماره 01/45 استرالیا در خصوص طراحی اشاره می‌نماید که باید چراغ‌های جانبی علامت‌دهنده بر روی کامیون‌ها و وسایل نقلیه بزرگ تعبیه شده باشند. این چراغ‌ها باید در جلو کهربایی‌رنگ و در عقب قرمزرنگ باشند و نیازی نیست که نوری را به کناره‌های خودرو بتابانند.

11- چراغ‌های سبقت در عقب

تا حدود دهه 1970 در فرانسه، اسپانیا، مراکش و احتمالاً در برخی از کشورهای دیگر، بسیاری از وسایل نقلیه تجاری و برخی از قطارهای جاده‌ای در شوروی از «سوترانساوتو» دارای چراغ‌های سبزرنگی بودند که در عقب و خارج از جانب وسیله نقلیه نصب شده بود. راننده می‌توانست این چراغ‌ها را روشن کند تا به خودروی دیگر نشان دهد که می‌تواند با اطمینان خاطر از او سبفت بگیرد.

12- چراغ‌های داخل خودرو

در بسیاری از خودورها، دست‌کم یک « چراغ‌ سقفی» (یا « چراغ‌ تالاری») وجود دارد که در نزدیکی سقف اتاق سرنشینان تعبیه شده است. از این چراغ‌ برای بستن کمربندها و یا ورود و خروج به اتاق خودرو استفاده می‌شود. معمولاً زمانی که درب‌های جلوی خودرو یا تمامی درب‌های آن باز هستند، این چراغ‌ روشن می‌شود. در بسیاری از خودروها، این چراغ‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که وقتی تمامی درب‌ها بسته است نیز می‌توان آن را روشن نگه داشت و از نور آن مثلاً برای بستن کمربندها استفاده نمود. در این حالت، زمانی که موتور خودرو روشن می‌شود یا در صورتی که پس از چند دقیقه، خودرو روشن نشود، این چراغ به تدریج خاموش می‌شود. به این حالت، چراغ «تئاتری» گفته می‌شود. در برخی از خودروها، چراغ‌های داخلی در زیر داشبورد نیز وجود دارند که کف خودرو را برای سرنشینان یا زیر صندلی‌های جلو را برای سرنشینان عقب روشن می‌کنند تا بتوانند کف خودرو را ببینند. از این ویژگی راحتی در برخی از موارد برای روشن کردن دستگیره درب‌های عقب و جلو، رکاب‌های بیرونی خودرو یا کلیدهای برقی شیشه‌ها نیز استفاده می‌شود.

از چراغ‌های LED نیز در بسیاری از موارد به عنوان چراغ‌های راحتی در محل‌های مختلف استفاده می‌شود. از این چراغ‌ها به ویژه در سطوح کنترل کنسول و در جعبه داشبورد در کابین استفاده می‌شود.

چراغ‌های نقشه نیز در محل‌های مشخصی از اتاق خودرو تعبیه شده است. سرنشینان می‌توانند از این چراغ‌ها برای مطالعه استفاده کنند و هیچ نور اضافی به صورت راننده تابانده نمی‌شود. در برخی از خودروها «چراغ‌های نزدیک‌شدن» در آینه‌ها یا در لبه پایینی درب‌ها و همچنین چراغ‌های داخلی وجود دارند که با استفاده از جاسوئیچی روشن می‌شوند. در بسیاری از خودروها نیز چراغ‌هایی در بدنه یا پاشنه، در محفظه موتور و در گلاوباکس یا در جعبه‌های دیگر تعبیه شده است. کامیون‌های پیکاب مدرن معمولاً دارای یک یا چند چراغ سفید در قسمت بار هستند که بستر کامیون را روشن می‌کنند و معمولاً به صورت همزمان با چراغ‌های سقفی روشن و خاموش می‌شوند.

بیشتر ابزارها و کنترل‌های موجود بر روی داشبورد در خودروهای امروزی به همراه چراغ‌های جلوی خودرو روشن می‌شوند و برای راحتی، راننده می‌تواند شدت نور آن‌ها را تنظیم کند. به عنوان مثال، در خودروهای ساب، یک «پنل نور» به سبک هواپیما وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان نور داخلی را برای سرعت‌سنج حفظ نمود (مگر آن‌که توجه به سمت یک موقعیت اساسی برای گیج دیگری باشد) تا دید راننده در شب بهتر شود.

 هشدارهای اضطراری

1- علامت هشدار خطر

علامت هشدار خطر (که در مواردی به آن، «فلاشرهای هشدار خطر»، «چراغ‌های هشدار خطر»، «چراغ‌های اضطراری»، «فلاشرهای 4 طرفه»، «خطر» یا «فلاشر» هم گفته می‌شود) به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با فعال‌شدن آن، تمامی چراغ‌های راهنمای چپ و راست به صورت همزمان با هم چشمک می‌زنند. فلاشرها برای اولین بار به عنوان لوازم یدکی پس از فروش در اوایل دهه 1950 به بازار عرضه شدند؛ در اواخر دهه 1960 بود که قوانین و مقررات در سرتاسر دنیا استفاده از این چراغ‌ها را الزامی اعلام نمودند. عملکرد این فلاشرها به گونه‌ای است که با یک کلید کنترلی به غیر از دسته راهنما فعال می‌شوند و یک هشدار صوتی و تصویر به راننده اعلام می‌نماید که این چراغ‌ها روشن هستند.

از این چراغ‌ها برای نمایش‌دادن یک خطر استفاده می‌شود؛ مثلاً این‌که یک خودرو یا در ترافیک متوقف شده است، یک خودرو خراب شده است، یک وسیله نقلیه مانند یک کامیون با سرعتی کمتر از سرعت عادی ترافیک در حال حرکت است و مثلاً از یک سربالایی تیز بالا می‌رود یا این‌که ترافیک در یک جاده با سرعت بالای حرکت خودروها، کند شده است.

در وسایل نقلیه‌ای که هشدار صوتی سبز رنگ برای چراغ‌های راهنمای سمت چپ و راست به صورت مجزا تعبیه شده است، در صورتی که کلید فلاشر زده شود، این چراغ‌های سبز رنگ به صورت همزمان روشن می‌شوند تا به راننده نشان دهند که فلاشرها روشن هستند. در خودروهایی که یک هشدار سبز رنگ صوتی بر روی داشبورد تعبیه شده است، باید یک هشدار صوتی قرمز رنگ مجزا برای نمایش فلاشرها وجود داشته باشد. با توجه به این‌که کارکرد فلاشر به گونه‌ای است که تمام چراغ‌های راهنما با هم کار می‌کنند، بنابراین زمانی که فلاشرها روشن هستند، دیگر نمی‌توان از چراغ‌های راهنما استفاده نمود.

نماد ایزو برای علامت هشدار خطر، UNECE 121

2- شبرنگ‌های برگشتی

«شبرنگ‌های برگشتی» (که به آن‌ها «شبرنگ‌های بازتابی» نیز می‌گویند)، هیچ نوری از خود ندارند، بلکه هر نوری مانند نور چراغ جلوی خودروی روبرویی را به سمت منبع آن باز می‌گردانند. بر اساس قوانین و مقررات، این چراغ‌ها به عنوان چراغ‌های خودرو در نظر گرفته شده‌اند و از آن‌ها برای ایجاد تمایز بین چراغ‌های جلوی خودرو و چشم راننده آن استفاده می‌شود. بنابراین، زمانی که چراغ‌های خودرو خاموش هم باشد، اما باز هم حضور خودرو مشخص می‌شود. بر اساس قوانین در سرتاسر دنیا، شبرنگ قرمز رنگ باید در سمت عقب تعبیه شده باشند؛ در کشورهایی که از قانون شماره 48 سازمان ملل متحد تبعیت می‌شود، این چراغ‌ها در تریلی‌ها باید به شکل مثلثی و در وسایل نقلیه دیگر باید به شکل غیرمثلثی باشند. پس از سال 1968 نیز در ایالات متحده الزام شده است که شبرنگ‌ها باید در جلو به رنگ کهربایی و در سمت عقب به رنگ قرمز باشند. در کشورهای سوئد، آفریقای جنوبی و سایر کشورهای دیگر نیز به استفاده از نور سفید برای شبرنگ‌ها جلو الزام شده است.

شبرنگ‌های برگشتی برای علامت‌دهنده جانبی در عقب به رنگ قرمز بر روی کامیون‌های فورد سری F بدون روشنایی مستقیم در بالا و دارای روشنایی مستقیم در پایین

3- چراغ‌های هشدار با شدت متغیر

بر اساس مقررات بین‌المللی سازمان ملل متحد، به صراحت اجازه داده شده است که می‌توان از چراغ‌های هشداری استفاده کرد که شدت آن‌ها به صورت خودکار تنظیم می‌شوند. زمانی که روشنایی روز باعث شود تا چراغ‌های خطر کمتر دیده شوند، شدت نور این چراغ‌ها بیشتر می‌شود و در ساعات شب که هوا تاریک می‌شود و شدت زیاد این نورها می‌تواند چشم رانندگان دیگر را اذیت کند، شدت نور این چراغ‌ها کم می‌شود. هم در قوانین ایالات متحده و هم در قوانین سازمان ملل متحد، ملاحظاتی در خصوص مقدار بیشینه و مقدار کمینه شدت نور مجاز برای چراغ‌هایی که دارای بیش از یک منبع نور هستند، تعیین شده است.

چراغ‌های خودروهای امدادی

خودروهای امدادی و خدماتی مانند خودروهای آتش‌نشانی، آمبولانس‌ها، ماشین‌های پلیس، خودروهای برف‌روب و کامیون‌های یدک‌کش معمولاً مجهز به چراغ‌های هشدار با نور قوی و با رنگ‌های مختلف هستند. این چراغ‌ها دارای موتورهای دوار، نورافکن‌های زنونی یا مجموعه‌ای از لامپ‌های LED هستند. رنگ‌های مجاز برای این چراغ‌ها بر اساس قوانین کشورها و شهرها با هم متفاوت است؛ در بیشتر کشورها از چراغ‌های آبی و قرمز در ماشین‌های پلیس، آتش‌نشانی و وسایل نقلیه امدادی پزشکی استفاده می‌شود. در ایالات متحده و در برخی از قوانین کشورهای دیگر، از چراغ‌های کهربایی‌رنگ برای کامیون‌های یدک‌کش، کارکنان انتظامات خصوصی، وسایل نقلیه مخصوص ساخت و ساز و برخی از وسایل نقلیه خدمات خصوصی غیر رسمی استفاده می‌شود، اما آتش‌نشانان به صورت داوطلبانه از رنگ‌های قرمز، آبی یا سبز، بسته به قوانین استفاده می‌کنند. در کشور ایالات متحده بر اساس آیین‌نامه‌های وسایل نقلیه یکنواخت مربوط به وزارت حمل و نقل (DOT) در خصوص وسایل نقلیه غیر امدادی (پلیس، آتش‌نشانی، آمبولانس‌ها)، استفاده از چراغ‌های قرمز رنگ از هر نوعی، در جلو تخلف از قوانین به حساب می‌آید. در ایالات متحده، فقط از رنگ قرمز برای چراغ‌های عقب خودرو مجاز است و نمی‌توان از رنگ آبی در عقب خودروها استفاده نمود؛ بنابراین زمانی که در آینه دیده می‌شود که چراغ جلوی خودروی پشت‌سری قرمز است (به صورت چشمک‌زن یا ثابت)، مشخص می‌شود که یک خودروی امدادی رسمی در حال نزدیک‌شدن است و راننده باید تسلیم شده، خودرو را به کناری کشد یا به هر ترتیبی، راه را برای آن خودروی امدادی باز کند. در برخی از ایالت‌های کشور آمریکا، خودروهای امدادی می‌توانند از رنگ آبی استفاده کنند و زمانی که در حال خدمت هستند این چراغ‌ها را روشن کنند تا به دیگر رانندگان اعلام نمایند که یک خودروی امدادی در حال خدمت به آن‌ها نزدیک می‌شود؛ همچنین می‌توان نورهای آبی و قرمز را چه رو به جلو و چه رو به عقب، با هم ترکیب کرد. در کشور انگلستان، پزشکان اجازه دارند تا از نور سبز رنگ هم استفاده کنند، اما این مجوز باعث نمی‌شود که او اجازه داشته باشد تا قوانین ترافیک جاده‌ای را نقض نموده و از نورهای آبی‌رنگ که برای پاسخگویی به تماس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، استفاده کند. از برخی نورهای ویژه کهربایی‌رنگ نیز در برخی از خودروهای کم‌سرعت مانند جرثقیل‌های متحرک، ماشین‌های حفاری، تراکتورها و حتی اسکوترهای جابجایی در برخی از شرایط خاص استفاده می‌شود.

میله چراغ بر روی یک خودروی پلیس انگلیسی

چراغ های نشانگرهای تاکسی

بر اساس قوانین و مقررات، تاکسی‌ها از چراغ‌های ویژه‌ای استفاده می‌کنند که آن‌ها را از سایر خودروها متمایز می‌سازد. این خودروها می‌توانند از یک علامت «تاکسی» روشن استفاده کنند تا نشان دهند که در حال خدمت به مسافرین هستند یا این‌که کار نمی‌کنند. همچنین در صورتی که گرفتار آدم‌رباها شوند، می‌توانند یک چراغ اضطراری حاکی از ترس و وحشت را روشن کنند تا یکی از عابران به پلیس خبر دهد.

یک علامت تاکسی در حالت روشن

چراغ‌های پرنور

مدت‌های مدیدی از حباب‌های چراغ پرنور، به عنوان ابزار چراغ در خودروها استفاده شده است. از این حباب‌ها هنوز هم در چراغ‌های راهنما و برای توقف نور بیش از حد فلاشرهای چراغ‌های راهنما استفاده می‌شود. از انواع بسیار زیادی از این حباب‌ها استفاده شده است. تولیدکنندگان چراغ، از شماره‌های نوع استاندارد برای شناسایی حباب‌هایی با ویژگی‌های یکسان استفاده کرده‌اند. پایه این چراغ‌ها ممکن است به صورت سرنیزه‌ای با یک یا دو نقطه تماس، به صورت گوه‌های پلاستیکی یا شیشه‌ای یا حلقه‌های سیمی دوتایی یا کلاهک‌هایی باشد که بر روی چراغ‌های «تزئینی» جدولی قرار گرفته است. از چراغ‌های پایه پیچی هرگز در خودروها استفاده نمی‌شود، زیرا پیچ‌ها در اثر ارتعاشات شل می‌شوند. حباب‌های چراغ‌های هشداری که دارای لنزهای رنگی در داخل یا بیرون هستند، بدون رنگ هستند؛ بر عکس، چراغ‌هایی که لنزهای آن‌ها بدون رنگ است، دارای حباب‌هایی قرمز رنگ یا کهربایی‌رنگ هستند تا نورهایی با رنگ مورد نظر را برای کاربردهای مورد نظر فراهم نمایند.

به طور معمول، از حباب‌های 21 تا 27 وات که نورهای با شدت 280 تا 570 لومن (22 تا 45 کاندلا به صورت میانگین در کره) ایجاد می‌کنند، در چراغ‌های خطر، راهنما، دنده عقب و مه‌شکن عقب استفاده می‌شود. اما از حباب‌های 4 تا 10 واتی که نوری برابر با 40 تا 130 لومن (یعنی 2 تا 10 mscp) ایجاد می‌کنند، در چراغ‌های عقب، چراغ‌های پارک، چراغ‌های علامت‌دهنده جانبی و تکرارکننده‌های چراغ‌های راهنمای جانبی استفاده می‌شود.

استفاده از چراغ‌های تنگستن-هالوژن به عنوان منابع نور برای چراغ‌های جلو و سایر وظایف مرتبط با روشن کردن جلوی خودرو بسیار مرسوم است. در برخی از خودروهای جدید نیز از حباب‌های هالوژن برای هشدارهای بیرونی و علامت‌دهی استفاده می‌شود. اولین چراغ هالوژنی که استفاده از آن در خودروها مجاز شمرده شد، چراغ H1 بود که در سال 1962 در اروپا به بازار معرفی شد. این چراغ دارای توانی برابر با 55 وات بود و 1500 لومن نور تولید می‌کرد.

منبع نوری که در یک کاسه چراغ سهمی‌شکل قرار گرفته است تا نور آن به صورت مستقیم در آید.

دیود ساطع‌کننده نور (LED)

امروزه به شکلی روزافزون از چراغ‌های LED در خودروها استفاده می‌شود. این چراغ‌ها عمری بسیار طولانی داشته و مقاومت زیادی در برابر ارتعاشات دارند. محفظه این چراغ‌ها می‌تواند بسیار کوچک‌تر از سایر انواع حباب‌های دیگر باشد. همچنین زمانی که از این چراغ‌ها به عنوان چراغ‌های خطر استفاده می‌شود، مزایای زیادی از نظر ایمنی نیز وجود دارد، زیرا این چراغ‌ها در عرض 250 میلی‌ثانیه (4/1 ثانیه) سریع‌تر از حباب‌های نوری روشن شده و به شدت نور کامل خود می‌رسند. این سرعت در رسیدن به حداکثر نور ممکن، نه تنها باعث می‌شود تا خودرو خیلی سریع‌تر دیده شود، بلکه رانندگان خودروهای دیگر زمان بیشتری را برای واکنش در اختیار خواهند داشت. اما ثابت نشده است که همین زمان سریع‌تر در روشن‌شدن چراغ‌های خطر LED هم بتواند احتمال تصادف از عقب را کاهش دهد.

از چراغ‌های LED برای اولین بار به عنوان چراغ‌های نصب شده در مرکز و بالاتر از چراغ‌های خطر (CHMSL) استفاده شد. این اتفاق در سال 1986 در خودروی شورلت کوروت رخ داد. استفاده از LEDها برای سایر وظایف هشداردهی در خودروهای سواری به تدریج و همزمان با افزایش تقاضا برای فناوری و به روز رسانی سبک‌ها افزایش یافت. در آمریکای شمالی، خودروی کادیلاک دویل اولین خودرویی بود که در آن از چراغ‌های LED به عنوان چراغ‌های عقب استفاده شد. کیا اپیروس مدل سال 2002 نیز یکی از اولین خودروهایی بود که در آن از چراغ‌های LED به عنوان چراغ جلو استفاده شد. ماشین‌های مسابقه‌ای آئودی R8 مدل 2007 نیز دارای دو ردیف چراغ LED با شدت بالا بودند که از آن به عنوان چراغ‌های رانندگی در روز استفاده می‌شد. در خودروی R8 همچنین در خارج از آمریکای شمالی، اولین چراغ‌های جلوی LED به صورت آپشن ارائه شد. این چراغ‌ها توسط شرکت تولید چراغ AL-Automotive تولید شدند. نورهای بالا و پایین، همچنین چراغ‌های نمایش مکان (پارک) و چراغ‌های راهنمای جلو، همگی را می‌توان با LED ساخت. در خودروی لکسوس LS 600h از چراغ‌های LED برای نور پایین، چراغ مکان و چراغ علامت‌دهنده جانبی در آمریکای شمالی استفاده شده است. در خودروی کادیلاک اسکلید مدل 2009 پلاتینیوم نیز از چراغ‌های LED برای نورهای پایین و بالا و همچنین برای چراغ‌های مکان و علامت‌دهنده جانبی استفاده شده است. در خودروی مرسدس بنز کلاس C (W222) از هیچ چراغی به جز چراغ‌های LED، حتی در ساده‌ترین مدل آن‌ هم استفاده نشده است.

از چراغ‌های LED به عنوان چراغ‌های چشمک‌زن هادی بر روی وسایل نقلیه‌ای همچون کامیون‌های نگهداری نیز استفاده شده است. پیش از این، از منابع نور سنتی استفاده می‌شد که برای روشن‌ماندن آن‌ها لازم بود تا موتور همواره کار کند و اطمینان حاصل شود که در صورتی که این چراغ‌ها بیشتر از چند ساعت روشن بمانند، باتری خودرو خالی نمی‌شود. اما ماهیت کم‌مصرفی چراغ‌های LED این امکان را فراهم می‌آورد که این چراغ‌ها بدون روشن‌بودن موتور هم همچنان روشن باقی بمانند.

سیستم‌های LED نسبت به حرارت حساس هستند. با توجه به اثرات منفی‌ای که حرارت بر روی پایداری در عملکرد فتومتریک و اجزای ارسال نور می‌گذارد، اهمیت طراحی حرارتی، تست‌های پایداری، استفاده از ماژول‌های LED از نوع UV کم و تست‌های مقاومت در برابر اشعه UV برای مواد داخلی این چراغ‌ها به شدت افزایش یافته است. به همین دلیل، چراغ‌های هشدار LED باید همواره در انطباق با الزاماتی باقی بمانند که برای کارکرد پیوسته آن‌ها پس از یک دقیقه و پس از سی دقیقه لازم است. علاوه بر این، قانون شماره 112 سازمان ملل متحد، مجموعه‌ای از تست‌های لازم برای ماژول‌های LED از جمله تحویل رنگ، تشعشع UV و پایداری دمایی را بیان نموده است. بر اساس قوانین شماره 112 و 123 سازمان ملل متحد، دستگاه‌های مکانیکی، الکترومکانیکی و سایر دستگاه‌های دیگری که در چراغ‌های جلو از آن‌ها استفاده می‌شود، باید بتوانند در برابر تست‌های دوام و تست‌های از کار افتادن دستگاه از خود مقاومت نشان دهند.

چراغ‌های عقب LED در یک BMW 330Ci

زنون (HID) چیست؟

چراغ‌های تخلیه شدت بالا یا HID که گاهی به آن‌ها «چراغ‌های زنون» هم گفته می‌شود، در واقع نوع تغییریافته‌ای از چراغ‌های هالیدی هستند که درون آن‌ها با گاز زنون پر شده است. چراغ‌های سنتی زنون مانند چراغ‌هایی که برای روشنایی عمومی از آن‌ها استفاده می‌شود، دارای زمان گرم‌شدن طولانی‌ای هستند. چراغ‌های جلوی اتومبیل باید در فاصله بسیار کوتاهی پس از روشن‌شدن، بتوانند نور مورد نیاز را فراهم نمایند و استفاده از گاز زنون کمک می‌کنند تا زمان روشن‌شدن آن‌ها کوتاه شود.

تیوب‌ نئون چیست؟

تیوب‌های لامپ نئون برای اولین بار به صورت تولید سری برای چراغ‌های خطر نصب‌شده در بالا و در مرکز، در سال 1995 بر روی خودروی فورد اکسپلورر معرفی شد. پس از آن نیز در سال 1998 در خودروی لینکولن مارک VIII از تیوب‌های نئونی با عرض کل صندوق استفاده شد. همچنین در BMW Z8 نیز از این چراغ‌های به طور گسترده استفاده شد.

شکل خطی منبع نور نئون، در چراغ‌های خطر نصب‌شده در مرکز و در بالا به کار رفته است. همچنین چراغ‌های نئون دارای زمان بالاآمدنی مشابه با LEDها هستند. اما تیوب‌های نئون نیاز به یک متعادل‌کننده دارند.

چراغ‌ پخشی چیست؟

در سیستم‌های روشنایی پخشی، نور ساطع‌شده از یک منبع تکی از طریق فیبرهای نوری یا هادی‌های نور به هر جایی که در خودرو به آن نیاز است، می‌‌رسد. از هادی‌های نور معمولاً به منظور نمایش نور پخش‌شده بر روی داشبورد استفاده می‌شود. در برخی از خودروهای گران‌تر، از سیستم‌های پخش نور برای رساندن نور به قسمت‌هایی همچون دستگیره‌های درب‌ها، دکمه‌های شیشه‌ها و نگهدارنده فنجان نیز استفاده می‌شود. سیستم‌های روشنایی پخشی بیرونی نیز ابداع شده‌اند که دارای منابع نور مرکزی بسیار شدید هستند.

مجموعه پارتستان در کنار شما است تا بهترین قطعات انواع لوازم یدکی به خصوص لوازم یدکی هیوندای و لوازم یدکی کیا را در اختیارتان بگذارد.