عبارت “یک شمع، فقط یک شمع است”، هنوز هم یک عبارت معمول، اما نادرست است. برخی از شمع‌ها بازده بیشتری دارند و نسبت به بقیه شمع‌ها بهتر کار می‌کنند. هر یک از این انواع شمع دارای مورد استفاده‌ای خاص هستند. این امر ایجاب می‌نماید که توصیه‌های سازندگان خودرو مد نظر قرار داده شود تا اطمینان حاصل شود که شمع‌ها به شکلی صحیح بر روی خودرو نصب می‌شوند. در زیر همه‌ی آن چیزهایی که باید در خصوص یک شمع بدانید، ارائه شده و پنج نوع معمول شمع با یکدیگر مقایسه شده‌اند.

 

انواع شمع خودرو

بیشتر بخوانید: شمع خودرو

 

شمع‌ها چگونه کار می‌کنند؟

هدف از به کارگیری یک شمع، آن است که مخلوط فشرده شده هوا و سوخت در سیلندر یک موتور احتراق داخلی بنزینی آتش بگیرد.

همچنین یک الکترود مرکزی عایق‌شده وجود دارد که در کل طول شمع وارد می‌شود و یک یا چند الکترود زمین هم در انتهای پایینی شمع وجود دارد که از انتهای الکترود مرکزی که در معرض قرار می‌گیرد، با یک فاصله که به آن شکاف شمع می‌گویند، جدا می‌شود. در صورتی که ولتاژ تامین‌شده از سوی کویل به اندازه‌ی کافی بالا باشد، انرژی الکتریکی از روی این شکاف جهیده و باعث ایجاد جرقه می‌شود.

الکترودهای قدیمی از مس ساخته می‌شده‌اند، اما امروزه، از فلزات کمیابی همچون ایریدیوم و پلاتین نیز ساخته می‌شوند. در شمع‌های جدیدتر، اندازه الکترودهای مرکزی کوچک‌تر ساخته می‌شوند تا مقدار ولتاژ مورد نیاز برای تولید جرقه کمتر شود. چنانچه ولتاژ مورد نیاز برای اشتعال کمتر باشد، سیستم اشتعال موثرتر خواهد بود.

در بیشتر خودروهای بنزینی، تعداد شمع‌ها برابر با تعداد سیلندرها است. اما در برخی از خودروهای پرقدرت، از دو شمع بر روی هر سیلندر استفاده می‌شود.

 

چند نوع شمع

 

شکاف شمع

انتهای کاری یک شمع، از ابتدا تا شکاف آن است. این شکاف باید بسیار دقیق باشد تا در نتیجه، جرقه به درستی تولید شود. با مرور زمان و با خورده‌شدن الکترودها، این شکاف زیاد می‌شود و به همین دلیل، ضروری است تا این شکاف به وسیله‌ی ابزاری خاص اندازه‌گیری شود.

برای تنظیم این شکاف می‌توان الکترودها را خم نمود. در برخی از موارد، دیگر نمی‌توان شمع را با تنظیم‌کردن این شکاف تعمیر کرد و در این موارد، شمع باید عوض شود. چنانچه از شمعی که شکاف آن تنظیم نیست، باز هم استفاده شود، مشکلاتی برای موتور ایجاد می‌شود که از آن جمله می‌توان به احتراق بد در موتور، کاهش توان و یا مصرف سوخت زیاد اشاره نمود.

 

شمع خودرو

 

انواع شمع‌ها

انواع اصلی شمع‌ها همان شمع‌های مسی/نیکلی، ایریدیومی، تک‌پلاتینی، دوپلاتینی و نقره‌ای هستند. بهترین شمع‌ها هم بسته نوع خودرو با هم متفاوت هستند.

 

1- شمع‌های مسی

 الکترود مرکزی در این نوع از شمع‌ها در واقع همان هسته مسی است که یک آلیاژ نیکلی روی آن را پوشانده است. این شمع‌ها قطر بیشتری نسبت به انواع شمع‌های دیگر دارند و به همین دلیل، تولید جرقه در این شمع‌ها مستلزم ولتاژی بیشتر است.

آلیاژ نیکل نیز ماده‌ای است که نرم بوده و دوام زیادی دارد، به همین دلیل لازم است تا این شمع‌ها، بیش از سایر شمع‌های دیگر تعویض شوند. برخی از خودروها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که علی‌رغم عمر کوتاه شمع‌های مسی، اما در این خودروها باید صرفاً از این نوع شمع‌ها استفاده شود.

در برخی از این خودروها، نصب شمع‌هایی از انواع گران‌تر می‌تواند به نوعی دور ریختن پول باشد. دفترچه راهنمای کاربری که از سوی سازنده ارائه شده است را در این زمینه ملاحظه فرمایید.

 

شمع مسی

 

مزایا شمع مسی

  • ارزان بودن
  • مناسب برای خودورهای قدیمی‌ای که پیش از سال 1980 تولید شده‌اند
  • عملکرد خوب تحت شرایط تراکم بالا یا شرایط توربوشارژ (پس‌خورانی)

 

معایب شمع مسی

  • عمر کوتاه‌تر
  • نیاز به ولتاژ بیشتر

 

2- شمع‌های ایریدیومی

 شمع‌های ایریدیومی بیشترین عمر را در بین شمع‌های مختلف دارند و دلیل این امر هم آن است که ایریدیوم سخت‌تر و بادوام‌تر از پلاتین است. در این دسته از شمع‌ها الکترود مرکزی کوچک‌تر است و بنابراین، برای ایجاد جرقه، ولتاژ کمتری لازم است. این مزایا در برچسب قیمتی بالاتر آن‌ها قابل مشاهده است.

بسیاری از سازندگان خودرو، امروزه در خودورهای تولیدی خود از شمع‌های ایریدیومی استفاده می‌نمایند، به همین دلیل باید در هنگام تعویض این شمع‌ها به جای تنزل به رده‌ای پایین‌تر و استفاده از پلاتین یا مس و نیکل، از همان شمع‌های ایریدیومی استفاده نمود. در غیر این صورت، عملکرد خودرو تنزل خواهد یافت.

 

شمع‌های ایریدیومی

 

مزایا شمع ایریدیومی

  • منجر به احتراقی کامل‌تر می‌شوند
  • عمر طولانی‌تر
  • نیاز به ولتاژ کمتر

 

معایب شمع ایریدیومی

  • گران‌بودن

 

3- شمع‌های تک‌پلاتینی

شمع تک‌پلاتینی مشابه با شمع‌های مسی و نیکلی است، به جز آنکه الکترود مرکزی آن دارای یک دیسک پلاتینی است که به جای صرف استفاده از آلیاژ نیکلی، به نوک آن جوش داده شده است. فلز پلاتین نسبت به آلیاژ نیکل، عمر بیشتری دارد و دیرتر خورده می‌شود.

در این شمع‌ها همچنین حرارت بیشتری تولید می‌شود و در نتیجه رسوب کربن کاهش می‌یابد. این ماده، ماده‌ای است که امروزه بیشتر به استفاده از آن در خودروهای جدید توصیه می‌شود. در این شمع‌ها یک سیستم اشتعال کویل-برروی-شمع هم وجود دارد.

 

شمع های تک پلاتین

 

مزایا شمع تک پلاتین

  • عمر بیشتر (تا 100،000 مایل)
  • کاهش رسوب کربن

معایب شمع تک پلاتین

  • گران‌بودن

 

4- شمع‌های دابل پلاتینی

در شمع‌های دوپلاتینی (دابل پلاتین)، یک پوشش پلاتینی هم بر روی الکترود مرکزی و هم بر روی الکترود بستر وجود دارد. این کار باعث می‌شود تا این شمع‌ها کارآمدتر بوده و عمر بیشتری داشته باشند. به همین دلیل، این شمع‌ها به گزینه‌ای بهتر برای استفاده در سیستم‌های اشتعال با جرقه‌ی پسماند تبدیل شده‌اند که در آن‌ها هر دو الکترود بیش از سایر سیستم‌های دیگر خورده می‌شوند.

در یک سیستم اشتعال با جرقه‌ی پسماند، هر یک از کویل‌های اشتعال، دو جرقه را در یک زمان ایجاد می‌نماید؛ یک جرقه در مرحله تراکم در سیلندر و یک جرقه در مرحله‌ی خروج دودها از سیلندر.

جرقه‌ای که برای مرحله دوم زده می‌شود، یک جرقه پسماند است، زیرا مخلوط هوا و سوخت، پیش از این در مرحله‌ی قبلی سوخته است. این سیستم اشتعال، یک سیستم ارجح بر سیستم‌های اشتعال توزیع‌کننده است، زیرا این سیستم متاثر از باران یا ذرات دیگر نمی‌شود.

 

شمع‌های دابل پلاتینی

 

مزایا شمع دابل پلاتینی

  • توصیه می‌شود تا از این شمع‌ها در سیستم‌های اشتعال با جرقه‌ی پسماند، استفاده شود
  • قابل اطمینان

 

معایب شمع دابل پلاتین

  • گران‌بودن

 

5- شمع‌های نقره‌ای

از این شمع‌ها، نسبت به شمع‌های دیگر، کمتر استفاده می‌شود. نوک الکترود در این شمع‌ها با نقره پوشش داده شده است. عمر این شمع‌ها به اندازه‌ی شمع‌های ایریدیومی یا پلاتینی زیاد نیست، زیرا این فلز دوام کمتری دارد. از این شمع‌ها بیشتر در خودروهای قدیمی‌تر اروپایی و موتورسیکلت‌ها استفاده می‌شود.

 

شمع‌های نقره‌ای

 

مزایا شمع‌های نقره‌ای

  • بهترین هدایت حرارتی

 

معایب شمع‌های نقره‌ای

  • عمر کمتر

 

شمع‌های داغ در مقایسه با شمع‌های سرد

محدوده‌ی حرارتی شمع، در واقع به دمای نوک شمع، یعنی جایی که شکاف در آن وجود دارد، اشاره دارد. شمع‌های داغ، عایق‌های بهتری هستند که حرارت بیشتری را در نوک شکاف خود و در نتیجه، در محفظه‌ی احتراق حفظ می‌نمایند.

این شمع‌ها معمولا عمر بیشتری نسبت به شمع‌های سرد دارند، زیرا در این شمع‌ها دماها به اندازه‌ای بالا هست تا رسوبات کربنی از بین بروند. شمع‌های داغ به طور معمول در بیشتر خودروهای استاندارد، به خوبی کار می‌کنند.

شمع‌های سرد کمتر عایق هستند و به همین دلیل، حرارت بیشتری از نوک آن‌ها و همچنین از محفظه‌ی احتراق خارج شده و به بیرون از موتور می‌رود و بدین ترتیب، محفظه‌ی احتراق در این حالت، سردتر است.

محفظه‌های سیلندری که برای کارکرد ایدآل خود باید بیش از حد داغ شوند، با مسائل مختلفی از جمله اشتعال پیش از موعد یا ضربه (یعنی سوزش غیر یکنواخت سوخت) روبرو می‌شوند که همین مسأله می‌تواند در نهایت، منجر به آسیب دائمی به موتور شود. این شمع‌ها برای استفاده در خودروهایی با عملکرد بالا که دارای موتورهای دما بالا هستند، مناسب هستند. از این قبیل موتورها می‌توان به موتورهایی اشاره نمود که اسب بخار آن‌ها بالا بوده، RPM  در آن‌ها بالا است و شتاب آن‌ها طولانی بوده و با سرعت بالا با آن‌ها رانندگی می‌شود و یا اینکه القای اجباری در آن‌ها رخ می‌دهد.

 

شمع‌های معمولی در مقایسه با شمع‌های با عملکرد بالا

از تمامی موادی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، می‌توان برای تولید شمع‌های معمولی (تعویضی) یا شمع‌هایی با عملکرد بالا استفاده نمود. شمع‌های با عملکرد بالا شمع‌هایی محکم‌تر هستند. این شمع‌ها در مقایسه با شمع‌های تعویضی، مقاومت بیشتری در برابر تغییرات دمایی و تنش‌های مکانیکی دارند.

این شمع‌ها برای خودروهایی مناسب هستند که در شرایط سخت از آن‌ها استفاده می‌شود. موتور این خودروها نسبت به خودروهای دیگری که بیشتر از آن‌ها در شرایط معمولی استفاده می‌شود، تحت تنش‌های بسیار بیشتری قرار دارند.

 

برای دریافت مشاوره تخصصی درباره ی شمع و انواع آن همچنین انواع لوازم یدکی کیا، لوازم یدکی هیوندای میتوانید با کارشناسان ما تماس خاصل فرمایید.

تمامی حقوق وب سایت متعلق به گروه پارتستان می باشد.

© 2018 PARTESTAN . ALL RIGHTS RESERVED